Nước mắm Cát Hải nổi tiếng của Quần Đảo Cát Bà
Nếu nước mắm Phú Quốc được coi là đặc sản nổi tiếng nhất của đảo Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang) thì nước mắm Cát Hải là một trong những sản phẩm nổi tiếng nhất của Quần đảo Cát Bà (Hải Phòng). Nó cũng đã được Sách kỷ lục Guinness Việt Nam công nhận là một trong những gia vị hàng đầu Việt Nam.
Nước mắm xuất hiện lần đầu tiên ở Cát Hải vào thế kỷ 20 và ban đầu được gọi là nước mắm Vạn Vân. Ngay khi bạn đặt chân lên đảo, điều đầu tiên bạn sẽ nhận thấy là mùi mặn và thơm của nồng nước mắm được sản xuất ngay trên đảo.
Trước đây, người dân miền Bắc biết đến nước mắm Cát Hải dưới thương hiệu Vạn Vân, nổi tiếng khắp Đông Dương vì chất lượng và hương vị quý hiếm, với hàm lượng protein khoảng 15-40% mỗi lít. Năm 1959, nó được đổi tên thành nước mắm Cát Hải.
Đối với người dân địa phương, nước mắm Cát Hải không thể thiếu cho bữa ăn gia đình và không có gì thay thế được thứ gia vị tuyệt vời này. Mùi thơm đặc trưng của nước mắm Cát Hải bắt nguồn từ cá cơm và mực, hoặc cá Nham, kết hợp với muối biển.
Mỗi năm, hơn 7 triệu lít nước mắm Cát Hải được cung cấp cho thị trường với hơn 700 đại lý và cửa hàng trên khắp 24 tỉnh thành trên khắp Việt Nam. Nhưng không chỉ tiêu thụ ở thị trường trong nước, Nước mắm Cát Hải cũng được xuất khẩu sang nhiều nước ở châu Á và Đông Âu.
Phương pháp sản xuất quyết định chất lượng nước mắm và vẫn chủ yếu là thủ công. Nước mắm ở đây được làm từ Cá Cơm và Cá Nham, những loài cá có hương vị đặc biệt, từ vùng biển xung quanh Cát Hải. Cá phải tươi nếu không sẽ làm hỏng hương vị tự nhiên của sản phẩm cuối cùng.
Cá được làm sạch trước khi trộn với muối và hỗn hợp, được gọi là chướp, sau đó được đặt vào thùng chứa như thùng gỗ hoặc bể bê tông. Lớp trên cùng được ép xuống bằng lưới tre chứa đá nặng. Điều rất quan trọng là những chiêu thức phải được tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và phải được khuấy trộn liên tục.
Chướp được ủ và phơi nắng trong khoảng từ 12 đến 24 tháng cho tự chín. Sau đó, cá đã phản ứng tự nhiên với nước và hoàn toàn bị thủy phân, thu được chất lỏng có vị mặn, có hàm lượng protein rất cao và màu hổ phách nhạt. Hoàn toàn không sử dụng chất bảo quản để tạo nên màu và mùi của nước mắm.
Khi đến thăm Cát Hải, du khách không nên bỏ qua cơ hội tìm hiểu quá trình làm nước mắm và thưởng thức hương vị thơm ngon của nó.