Để du khách quốc tế đi rồi yêu và lại đến Việt Nam
Tôi có một đoàn khách Anh quốc, thăm quan Việt Nam và Cambodia 21 ngày sau khi mở cửa du lịch, cái khó và không hài lòng của họ là visa của họ được miễn khi thăm quan 15 ngày đầu, khi quay lại Việt Nam nghỉ biển sau thăm đền Angkor lại phải xin lại thị thực Việt Nam của đoàn chỉ được vào cấp visa thời hạn 15 ngày và vào ra một lần duy nhất. Đây chỉ là một trong rất nhiều phàn nàn và làm khó du khách không cần thiết, làm khách khó đến Việt Nam và đến rồi thì nhiều chuyện chưa vui, đấy là thực trạng trước 2019.
Thể chế chính sách là một trong điểm thắt hiện nay, cùng với sản phẩm thiếu đặc trung, nhân lực thiếu và yếu, marketing chưa hiệu quả vì thiếu định vị tốt. Việt Nam chúng ta rất giàu tiềm năng du lịch tuy nhiên chưa biết cách khai thác và chưa biết liên kết giữa các tuyến điểm để tạo ra sự phong phú đa dạng về sản phẩm du lịch để hấp dẫn khách du lịch. Do đó việc chi tiêu du lịch còn hạn chế. Chẳng thế mà khách đi du lịch Thái thì không còn tiền mang về trong khi khách đến VN vẫn còn thừa tiền mang về và không biết tiêu vào đâu. Việc đầu tư du lịch ở các tuyến điểm hàng năm có tu bổ cải tạo nhưng khá manh mún và không có quy hoạch du lịch tốt.
Nguồn nhân lực thiếu và yếu, phục vụ du lịch vẫn còn hạn chế năng lực, khả năng ngoại ngữ chưa tốt, phong cách phục vụ và hơn cả là thái độ phục vụ không tốt. Nhiều người làm trong nghề dịch vụ vẫn thời vụ, chưa thực sự quý trọng yêu nghề và coi đó là nghề thấp hèn. Cần phải thay đổi thái độ phục vụ theo kiểu “Nhìn mặt mà bắt hình dong”.
Ý thức bảo vệ môi trường kém nên sẽ khiến khách phản cảm khi nhìn thấy việc xả rác bừa bãi nơi công cộng. Một lý do khác là khách du lịch biết đến Việt Nam với những nét đẹp giàu văn hóa, truyền thống và sự đa dạng thiên nhiên sinh thái. Đó là sự khác biệt của du lịch VN so với các nước khác trong khu vực. Tuy nhiên việc khai thác du lịch không quy hoạch định hướng của một số nhà du lịch cũng như sự manh mún, không thống nhất và chưa coi trọng du lịch như một nghành kinh tế quan trọng, làm du lịch tự phát của một số người dân đã làm phá vỡ cảnh quan, di sản văn hoá, tài nguyên du lịch và chạy theo mùa vụ và số đông, kinh tế không tuần hoàn.
Vậy lý do gì để khách du lịch quay lại VN?
Khách nước ngoài một đi không trở lại là bất kỳ ai là người Việt nam và đặc biệt là người làm du lịch đều không muốn và rất trăn trở. Là người làm du lịch nhiều năm tôi thấy bạn bè tôi, có khách hàng của chúng tôi đã quay lại tới 10 lần với những mục đích khác nhau, chúng tôi thành bạn bè vì nói cùng ngôn ngữ tiếng Pháp của khách và chia sẻ những gì họ nghĩ băn khoăn như những người bạn và mong chúng tôi và DLVN cải thiện nếu muốn khách quay lại.
Nhiều khách có nhu cầu mỗi năm đi một nước nhưng vì yêu có thể đến nhiều lần một nước. Họ quay lại vì chúng tôi, vì cái mới và tình bạn, sự yêu mến đất nước này và mỗi lần đến với một vùng mới. Du lịch giờ đây tất cả là điểm đến, trải nghiệm và ký ức.
Họ vẫn quay lại vì nhiều lý do khác nhau và trong đó có yêu quý những trải nghiệm mới với Công ty, các điểm đến mới, họ nói là họ thích cảnh quan, ẩm thực, thiên nhiên con người và có quan hệ đặc biệt với Việt nam và họ được đối xử theo cách mà họ muốn được đối xử và cảm thấy quan trọng, quan trọng nhất là chạm cảm xúc.
Theo TCTK cho thấy tỉ quay lại Việt Nam là rất thấp so với Thái Lan. Đa số khách Du lịch đến THĂM một lần, trái đất cũng nhiều thứ để xem, thăm và khám phá. Phần đông du khách không quay trở lại điểm đến ấy nhiều lần, Việt nam chúng ta là một ví đụ. Việt nam định vị trên bản đồ du lịch thế giới là điểm đến văn hóa nên khách đến thăm một lần cho biết. Vì quay lại vẫn xem những thứ đó, ít có gì mới. Coi Thailand và Malaysia là đối thủ của DL VN thì thấy khách đến với họ nhiều lần vì hạ tầng luôn cải thiện, làm mới sản phẩm địa phương, biển sạch hơn, kinh tế tuần hoàn, bảo vệ cảnh quan, không có cáp treo, với những người khác nhau, điểm đến khách nhau, vui hơn và đúng nghĩa đi nghỉ.
Đến Việt nam rồi thì họ chưa vui lắm. Visa đắt đỏ, chính sách visa không thân thiện và dễ dàng so với các đối khách. Điểm đến đầu tiên và ấn tượng đầu tiên là mất thiện cảm vì hải quan, không chào hỏi, không biết cười với họ, ít nói được tiếng Anh. Nếu phải nối chuyến bay đến điểm đến kế tiếp từ Nội Bài hay TSN là cực hình, không thuận tiện, không có để kết nối quốc nội và quốc tế. Sân bay nhéch nhác, địch vụ kém, đôi khi khó tìm thấy chỗ sạc pin điện thoại, dịch vụ ăn uống đắt đỏ và gần như không có gì để mua sắm. Ra khỏi sân bay thì taxi dù, khách cùng không hiểu tại sao từ Sân bay về HN 500.000 VND và từ HN tới sân bay có 25000 VND, tại sao có metter mà không sử dụng. Lái xe taxi thì hầu hết không nói được tiếng anh.
Tại thành phố chỉ đi chơi rồi về ăn với ngủ. 12h là phải ngủ, vì các quán phải đóng cửa. Cần sớm đưa kinh tế ban đêm vào khai thác, thời gian từ 6h tối tới 6h sáng mới thu được nhiều tiền của khách. Khi không tăng được lượng thì hãy để họ rút hầu bao nhiều hơn. Cả thành phố HN không có lấy một sàn nhảy, vũ trường. Các hoạt động về đêm hiện chưa có mấy. Mua sắm thì phải mặc cả, nếu không mua đắt một nửa, mà cùng chẳng biết mua gì và cái gì là đặc trưng, sản phẩm mỹ nghệ cũng nghèo nàn, ít hồn cốt dân tộc nhiều hàng nhái, giả, hàng TQ. Nạn ặn xin, ăn mày, chèo kéo, chộm cướp hàng ngày trên phố. Những khu phố hay khu du lịch còn thiếu nhà vệ sinh sạch sẽ thơm tho.
Ăn uống thì sợ vệ sinh thực phẩm không an toàn. Điểm đến ô nhiễm, rác đầy, ồn ào. Nhiều người làm du lịch không có nghề, chỉ tìm cách lừa đảo, kinh doanh chộp dật. Nhiều điểm đến quá nhiều khách một quốc tịch TQ, Hàn Quốc hay Nga làm hình ảnh điểm đến và khách không thích đến và quay lại.
Tóm lại để phát triển du lịch bền vững và thu hút khách đến và đa dạng hoá nguồn khách, đặt khách làm trung tâm và thoả mãn họ, gỡ các nút thắt để khách quay trở lại VN, cần có cơ chế phát triển như một ngành kinh tế, mũi nhọn thực sự, với việc thành lập Bộ Du Lịch. Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực ngành đáp ứng nhu cầu và hội nhập ASEAN, toàn dân làm DL. Định vị thương hiệu du lịch quốc gia và làm mới bộ nhận diện “Wow Việt Nam” chẳng hạn, chạm vào di sản!
Phát triển nhiều sản phẩm du lịch độc đáo, đáng nhớ, giầu cảm xúc, nhiều trải nghiệm mới lạ hấp dẫn, Chính phủ phải coi du lịch di sản là thế mạnh của VN, ẩm thực là khác biệt quốc gia. Xúc tiến hiệu quả trong và ngoài nước một hình ảnh VN giầu di sản, vui, an toàn, ăn ngon, biển đẹp, nhiều cải thiện về môi trường và nhiều trải nghiệm mới mỗi năm. Đặc biệt phải miễn VISA càng sớm càng tốt, càng nhiều nước càng tốt như đối thủ Thái Lan, Indonesia hay Malaysia. Tôi tin khách sẽ đến nhiều hơn, chất hơn, thoả mãn hơn và quay trở lại nhiều hơn.